پروستات غده کوچکی در لگن است که بخشی از دستگاه تناسلی مردانه محسوب میشود. این غده تقریباً به اندازه یک گردو، بین آلت تناسلی و مثانه قرار دارد و مجرای ادراری را احاطه کرده است. وظیفه اصلی پروستات تولید مایع سفید و غلیظی است که با ترکیب شدن با اسپرم تولیدشده توسط بیضه، مایع منی را تشکیل میدهد. سلولهای این غده مانند سلولهای سایر اعضای بدن به دلایل مختلف ممکن است دچار مشکل در تقسیم سلولی و تکثیر بیش از حد شوند و شرایطی بهنام سرطان پروستات را پدید آورند. سرطان پروستات یکی از شایعترین انواع سرطان است. این سرطان معمولاً زود تشخیص داده میشود و اغلب بهکندی رشد میکند؛ به همین دلیل، بیشتر افراد مبتلا به سرطان پروستات درمان میشوند. علل سرطان پروستات تا حد زیادی ناشناخته است. اما برخی عوامل ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.
سرطان پروستات زمانی اتفاق میافتد که سلولهای طبیعی در غده پروستات به سلولهای غیرطبیعی تبدیل میشوند و خارج از کنترل رشد میکنند. متخصصان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث تبدیل سلولهای پروستات به سلولهای سرطانی میشود. مانند سایر سرطانها، سرطان پروستات زمانی ایجاد میشود که سلولها سریعتر از حد معمول تقسیم شوند. درحالیکه سلولهای طبیعی در نهایت میمیرند، سلولهای سرطانی نمیمیرند. در عوض، تکثیر میشوند و به تودهای بهنام تومور تبدیل میشوند. همانطور که سلولها به تکثیر ادامه میدهند، قسمتهایی از تومور ممکن است جدا شود و به سایر قسمتهای بدن گسترش یابد (متاستاز).
سرطان پروستات در مراحل اولیه بهندرت علائم ایجاد میکند. این سرطان معمولاً تا زمانی که توده به اندازهای بزرگ شود که به لولهای که ادرار را از مثانه به خارج از آلت تناسلی (مجرای ادرار) منتقل میکند، فشار وارد کند، علائمی ایجاد نمیکند.
بهطورکلی علائم و نشانههای سرطان پروستات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
باید توجه داشت که این علائم همیشه بهمعنای ابتلا به سرطان پروستات نیست. پروستات بسیاری از مردان با افزایش سن بهدلیل نوعی بیماری غیرسرطانی بهنام بزرگ شدن خوشخیم پروستات، بزرگتر میشود.
علائمی که ممکن است نشاندهنده گسترش سرطان به سایر قسمتهای بدن باشد، عبارتاند از: درد استخوان و کمر، از دست دادن اشتها، درد در بیضهها و کاهش وزن ناخواسته.
عوامل خطر متعددی برای ابتلا به سرطان پروستات وجود دارد، ازجمله:
هیچ راه قطعی برای جلوگیری از این بیماری وجود ندارد. بااینحال، مانند همه سرطانها، سرطان پروستات نیز عوامل خطر خاصی دارد که میتوان از آنها اجتناب کرد. انجام این موارد ممکن است خطر ابتلا را کاهش دهد:
پزشکان برای بررسی سرطان پروستات از آزمایش خونی بهنام آزمایش PSA و آزمایشی بهنام معاینه رکتوم استفاده میکنند. در معاینه رکتوم، پزشک یا پرستار انگشت خود را در مقعد و به سمت راستروده قرار میدهد، روی دیواره راستروده فشار میآورد تا نواحی غیرطبیعی روی پروستات احساس شود. اگر پزشک یا پرستار به سرطان پروستات مشکوک باشد، آزمایشهای دیگری را پیگیری میکند. این آزمایشها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
بهطورکلی غربالگری به تشخیص زودهنگام سرطان پروستات کمک میکند. اگر در معرض خطر متوسط ابتلا هستید، اولین آزمایش غربالگری در 55 سالگی انجام شود. اگر در گروه پرخطر قرار دارید، ممکن است زودتر به غربالگری نیاز باشد. غربالگری معمولاً بعد از 70 سالگی متوقف میشود.
افراد مبتلا به سرطان پروستات اغلب میتوانند با مشورت پزشک درمان خود را انتخاب کنند. درمان براساس سن، درجه بیماری و شرایط زمینهای بیمار انتخاب میشود. گزینههای اصلی درمان عبارتاند از:
بهبود سبک زندگی به کنترل بهتر سرطان پروستات کمک میکند.