زندگی با بیماری کولیت اولسراتیو

سبک زندگی مناسب برای بیمار مبتلا به کولیت اولسراتیو چگونه است؟

گاهی اوقات در صورت ابتلا به بیماری کولیت اولسراتیو ممکن است احساس درماندگی کنید؛ اما تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی ممکن است به کنترل علائم بیماری کمک کرده و فاصله بین دوره‌های عود بیماری را طولانی‌تر کند.

» رژیم غذایی :

شواهد مستحکمی در مورد اینکه برخی از غذاها ممکن است باعث بیماری کولیت اولسراتیو شوند وجود ندارد؛ اما برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها ممکن است باعث تشدید علائم و نشانه‌های بیماری به خصوص در زمان عود آن شوند.

تهیه لیستی از غذاهایی که می‌خورید به همراه علائمی که دارید در بررسی اثر رژیم غذایی بر بیماری کمک‌کننده خواهد بود. اگر فکر می‌کنید که برخی از غذاها باعث عود علائم شما می‌شوند، از آنها اجتناب کرده و از رژیم غذایی خود حذف کنید. به‌کارگیری توصیه‌های زیر ممکن است کمک‌کننده باشند:

» مصرف لبنیات را محدود کنید :
در بسیاری از افراد مبتلا به بیماری کولیت اولسراتیو، مشکلاتی مثل اسهال، درد شکمی و نفخ با محدود کردن یا عدم مصرف لبنیات بهبود می‌یابد همچنین ممکن است به لاکتوز حساسیت داشته باشید.
در این حالت بدن نمی‌تواند لاکتوز را که قند موجود در شیر است هضم کند.
استفاده از دارویی مثل آنزیم لاکتاز ممکن است در این مورد کمک‌کننده باشد.

» در صورت لزوم مصرف فیبر را محدود کنید :
غذاهای حاوی فیبر بالا، مثل میوه‌های تازه، سبزیجات و غلات کامل ممکن است باعث بدترشدن علائم بیماری شما شوند.
اگر مصرف میوه‌ها و سبزیجات خام شما را اذیت می‌کند، سعی کنید آنها را بپزید، بخارپز کنید یا به صورت سوپ مصرف کنید.
به صورت کلی، احتمال بروز مشکل با گیاهان خانواده کلم مثل بروکلی و گل کلم، مغزها، دانه‌ها، ذرت و پاپ کورن بیشتر است.

» از مصرف سایر غذاهای مضر خودداری کنید :
غذاهای تند، کافئین و الکل ممکن است باعث بدتر شدن علائم و نشانه‌های بیماری شما شوند.

سایر اقدامات مربوط به رژیم غذایی

» وعده‌های غذایی خود را به وعده‌های کوچک‌تر تقسیم کنید :
به جای ۲ تا ۳ وعده در روز، ۵ تا ۶ وعده کوچک در روز غذا بخورید. در این صورت ممکن احساس بهتری داشته باشید.

» روزانه مایعات فراوان بنوشید :
بهترین راه نوشیدن آب است. الکل و نوشیدنی‌های حاوی کافئین باعث تحریک روده‌ها شده و می‌توانند باعث بدتر شدن اسهال شوند. نوشیدنی‌های گازدار نیز معمولاً باعث ایجاد نفخ می‌شوند.

» با کارشناس تغذیه مشورت کنید :
در صورتی که کاهش وزن داشته‌اید یا رژیم غذایی شما بسیار محدود شده است، با یک کارشناس تغذیه مشورت کنید.

» استرس :
استرس باعث ایجاد بیماری کولیت اولسراتیو نمی‌شود اما ممکن است باعث عود بیماری یا تشدید علائم و نشانه‌های آن شود.

با اقدامات زیر می‌توان به کنترل استرس کمک کرد:

• ورزش: ورزش‌کردن حتی با شدت ملایم نیز می‌تواند به کاهش استرس، بهبود افسردگی و تنظیم عملکرد روده‌ها کمک کند. در مورد یک برنامه ورزشی مناسب برای شما با پزشک خود مشورت کنید.

• بیوفیدبک: در این روش با استفاده از دستگاهی که حسگرهای آن به اعضای مختلف بدن مثل قلب و عضلات متصل می‌شود، وضعیت اعمال غیرارادی بدن (مثل ضربان قلب یا تنش در عضلات) به شما نشان داده می‌شود. بدن شما با مشاهده وضعیت خود به آن آگاهی پیدا کرده و پاسخ (فیدبک) مناسب را به صورت کاهش تنش عضلات و ضربان قلب نشان می‌دهد. این کار باعث ایجاد آرامش می‌شود تا کنار آمدن با استرس راحت‌تر شود.

• ریلکسیشن و تمرینات تنفسی: یکی از راه‌های مقابله با استرس این است که به طور مرتب در خود ایجاد آرامش کرده و از روش‌هایی مثل تنفس عمیق و آرام برای کاهش استرس استفاده کنید. می‌توانید به کلاس یوگا و مدیتیشن بروید یا از کتاب‌ها و سی دی‌ها استفاده کنید و این تمرینات را در خانه انجام دهید.

درمان‌های مکمل و جایگزین

بسیاری از افرادی که اختلالات هضم غذا دارند، نوعی از درمان‌های مکمل یا جایگزین را استفاده کرده‌اند؛ اما در مورد اثربخشی و ایمنی آنها مطالعات مناسب کمی انجام شده است.

برخی از درمان‌های مورد استفاده عبارت‌اند از:

» مکمل‌های گیاهی و غذایی:
بیشتر مکمل‌های گیاهی و غذایی که به عنوان یک گزینه درمان بیماری کولیت اولسراتیو تبلیغ می‌شوند، تأییده لازم را از مراجع مربوطه ندارند.
علاوه بر این، حتی گیاهان و مکمل‌های طبیعی نیز ممکن است عوارض یا تداخلات دارویی خطرناک به همراه داشته باشند.
قبل از مصرف هرگونه مکمل گیاهی، با پزشک خود مشورت کنید.

» پروبیوتیک‌ها :
پروبیوتیک‌ها باکتری‌هایی هستند که به طور طبیعی در مجرای گوارشی وجود دارند.
برخی از مطالعات نشان می‌دهد که مصرف پروبیوتیک‌ها که به صورت خوراکی به شکل کپسول وجود دارند ممکن است به بدن در مبارزه با بیماری کمک کند؛ اما تحقیقات در این زمینه به اندازه کافی انجام نشده است و اثر این ترکیبات ثابت‌شده نیست.

» روغن ماهی :
روغن ماهی اثرات ضدالتهابی دارد و برخی شواهد نشان می‌دهد که مصرف روغن ماهی به همراه آمینوسالیسیلات‌ها ممکن است کمک‌کننده باشد ولی این موضوع نیز ثابت‌شده نیست.

» آلوئه‌ورا :
ژل آلوئه‌ورا ممکن است اثرات ضدالتهابی افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو داشته باشد اما از طرف دیگر ممکن است ایجاد اسهال کند.

» طب سوزنی :
در رابطه با اثر مفید طب سوزنی تنها یک مطالعه جامع انجام شده است. در طب سوزنی، سوزن‌های نازک داخل پوست می‌شوند و این کار ممکن است باعث تحریک آزادسازی ترکیبات ضد درد طبیعی بدن شود.

» زردچوبه :
در زردچوبه ترکیبی به نام کورکومین وجود دارد و در برخی مطالعات، همراه با درمان‌های اصلی کولیت اولسراتیو استفاده شده است.
شواهدی در مورد اثربخشی آن وجود دارد ولی در این مورد به تحقیقات بیشتری نیاز است.