بیماری دیابت

آشنایی با بیماری دیابت

آشنایی با بیماری دیابت، چگونگی ایجاد این بیماری در بدن، علائم و نحوه تشخیص ام اس را در این صفحه دنبال کنید.

همچنین شما می توانید سایر بخش های مرتبط با بیماری دیابت را دنبال کرده و اطلاعات مفیدی از این بیماری کسب نمایید.

بیماری دیابت

علائم دیابت چیست؟

ایجاد دیابت

دیابت چگونه در بدن ایجاد می‌شود؟

دیابت

دیابت چیست؟

دیابت و پیشگیری

پیشگیری از دیابت

دیابت و عوامل خطر ساز

آشنایی با عوامل خطرساز دیابت

دیابت چگونه تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص دیابت

دیابت

دیابت چیست؟

ایجاد دیابت

دیابت چگونه در بدن ایجاد می‌شود؟

بیماری دیابت

علائم دیابت چیست؟

دیابت چگونه تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص دیابت

دیابت و عوامل خطر ساز

آشنایی با عوامل خطرساز دیابت

دیابت و پیشگیری

پیشگیری از دیابت

دیابت چیست؟

دیابت چیست؟

دیابت به گروهی از بیماری‌ها اشاره دارد که در آنها نحوه مصرف قند خون (گلوکز) توسط بدن مختل می‌شود. گلوکز منبع مهمی از انرژی برای سلول‌های بدن از جمله سلول‌های عضلات و بافت‌ها و به ویژه مغز است.
عامل زمینه‌ای ایجادکننده دیابت بر اساس نوع آن متفاوت است اما در همه انواع دیابت، میزان قند خون افزایش می یابد. این مساله می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی جدی در سلامت افراد شود.
انواع مزمن دیابت شامل دیابت نوع ۱ و نوع ۲ می‌شود. انواعی از دیابت نیز وجود دارند که می‌توانند پس از مدتی رفع شوند مانند: پیش دیابت (پره‌دیابت) که در آن قند خون بالا است ولی به میزانی نیست که به آن دیابت گفته شود؛ و دیابت بارداری که می‌تواند پس از زایمان برطرف شود.

لینک مقاله به زودی درج می شود | لینک مقاله به زودی درج می شود

لینک مقاله به زودی درج می شود | لینک مقاله به زودی درج می شود

لینک مقاله به زودی درج می شود | لینک مقاله به زودی درج می شود

لینک مقاله به زودی درج می شود | لینک مقاله به زودی درج می شود

دیابت چگونه در بدن ایجاد می شود؟

دیابت چگونه در بدن ایجاد می‌شود؟

برای درک درست دیابت، ابتدا باید روند طبیعی گلوکز در بدن توضیح داده شود.

انسولین چگونه عمل می‌کند؟
انسولین هورمونی است که از غده‌ای پشت و پایین معده به نام پانکراس ترشح می‌شود.
• پانکراس انسولین را به داخل خون ترشح می‌کند.
• انسولین در خون جریان پیدا می‌کند و باعث می‌شود قند بتواند وارد سلول‌ها شود.
• قند خون کاهش پیدا می‌کند.
• با کاهش قند خون، میزان ترشح انسولین از پانکراس نیز کاهش می‌یابد.

نقش گلوکز
گلوکز نوعی قند است و یک منبع انرژی برای سلول‌های سازنده عضلات و بافت‌های دیگر به حساب می‌آید.
• گلوکز از دو منبع اصلی غذا و کبد تامین می‌شود.
• قند وارد خون شده و با کمک انسولین وارد سلول‌ها می‌شود.
• کبد گلوکز را به شکل گلیکوژن ذخیره کرده و در صورت نیاز دوباره آن را به گلوکز تبدیل می‌کند.
• اگر میزان گلوکز کم باشد، مثل وقتی که فرد مدتی غذا نخورده است، کبد گلیکوژن ذخیره شده را می‌شکند و گلوکز تولید می‌کند تا میزان قند خون در محدوده طبیعی بماند.

دلایل ابتلا به دیابت نوع یک
علت دقیق دیابت نوع ۱ مشخص نیست. اما می‌دانیم که در این نوع دیابت، سیستم ایمنی بدن که به طور طبیعی با باکتری‌ها و ویروس‌ها مبارزه می‌کند، به سلول‌های سازنده انسولین در پانکراس حمله کرده و باعث از بین رفتن آنها می‌شود.
در این حالت بدن دیگر انسولینی ندارد یا میزان آن ناچیز است. در نتیجه قند خون به جای اینکه به داخل سلول‌ها منتقل شود، در داخل خون تجمع پیدا می‌کند.
به نظر می‌رسد دیابت نوع ۱ در اثر ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی ایجاد می‌شود. اما اینکه این عوامل دقیقاً چه هستند هنوز مشخص نیست. این باور وجود دارد که وزن در بروز دیابت نوع ۱ نقشی ندارد.

دلایل ایجاد پیش دیابت و دیابت نوع ۲
در پیش دیابت (که می‌تواند به دیابت نوع ۲ تبدیل شود) و دیابت نوع ۲، سلول‌ها به اثر انسولین مقاوم می‌شوند و پانکراس برای مقابله با این مسئله نمی‌تواند انسولین کافی بسازد. در نتیجه قند به جای وارد شدن به سلول‌ها برای تامین انرژی، در خون تجمع پیدا می‌کند.
اینکه دقیقا چرا این اتفاق می‌افتد مشخص نیست اما این باور وجود دارد که ژنتیک و عوامل محیطی در بروز دیابت نوع ۲ نیز نقش ایفا می‌کنند. داشتن اضافه وزن به میزان قوی با بروز دیابت نوع ۲ در ارتباط است، اما همه افراد دارای اضافه وزن به آن مبتلا نمی‌شوند.

دلایل ایجاد دیابت در دوران بارداری
در دوران بارداری، از جفتِ جنین، هورمون‌هایی ترشح می‌شود تا بارداری حفظ شود و ادامه پیدا کند. این هورمون‌ها باعث مقاوم‌شدن سلول‌ها به انسولین می‌شوند.
در شرایط عادی برای غلبه بر این مقاومت، پانکراس انسولین بیشتری تولید می‌کند. اما در برخی موارد پانکراس نمی‌تواند این کار را مداوم انجام دهد.
در نتیجه میزان گلوکز داخل سلول‌ها کم شده و میزان آن در خون بیش از حد می‌شود و دیابت بارداری بروز پیدا می‌کند.

علائم دیابت چیست؟

علائم و نشانه‌های دیابت چیست؟ 

» بالا بودن قند خون می‌تواند باعث بروز علائم مختلفی شود؛ برای مثال:

• تاری دید
• تشنگی بیش از حد
• خستگی
• تکرر ادرار
• گرسنگی
• کاهش وزن

به دلیل پیشرفت آهسته دیابت نوع ۲، در برخی افراد با قندِ خونِ بالا هیچ علامتی دیده نمی‌شود.
علائم دیابت نوع ۱ طی مدت کوتاهی ایجاد می‌شود، به همین دلیل ممکن است در زمان تشخیص بیماری، وضعیت بیمار بسیار وخیم شده باشد.

» پس از چندین سال، دیابت به مشکلات جدی دیگری می‌انجامد که به آنها عوارض و پیامدهای دیابت گفته می‌شود که عبارتند از:
• مشکلات چشمی، مثل اختلالِ دید به خصوص در شب، حساسیت به نور و نابینایی.
• زخم‌ها و عفونت‌ها در ساق پا یا پا که در صورت عدم درمان می‌تواند به قطع پا یا ساق پا بینجامد.
• آسیب به اعصاب بدن و ایجاد درد، مورمور شدن، از دست دادن حس لامسه، مشکل در هضم غذا و اختلال نعوظ.
• مشکلات کلیوی که می‌تواند به نارسایی کلیوی بینجامد.
• ضعیف‌شدن سیستم ایمنی که می‌تواند باعث افزایش دفعات بروز عفونت شود.
• افزایش احتمال سکته قلبی یا مغزی

تشخیص دیابت

دیابت چگونه تشخیص داده می‌شود؟

علائم دیابت نوع ۱ معمولاً به طور ناگهانی ایجاد می‌شود و اغلب به همین دلیل میزان قند خون بررسی می‌شود.
به دلیل اینکه علائم پیش دیابت و سایر انواع دیابت به مرور ایجاد می‌شوند یا ممکن است واضح نباشند.

انجمن دیابت آمریکا توصیه می‌کند که افراد با مشخصات زیر باید از نظر ابتلا به این بیماری غربالگری شوند:

• در همه افراد دارای شاخص توده بدنی (BMI) بالای ۲۵ (بالای ۲۳ در نژاد آسیایی-آمریکایی) با هر سنی و دارای عوامل خطرساز دیگر مثل فشار خون بالا، میزان غیر طبیعی کلسترول خون، تحرک کم، سابقه سندرم تخمدان پلی کیستیک (Polycystic ovary syndrome, PCOS) یا بیماری قلبی و ابتلای یک فرد نزدیک از افراد خانواده به دیابت.

• در همه افراد بالاتر از ۴۵ سال توصیه می‌شود یک غربالگری اولیه قند خون انجام بگیرد و در صورت طبیعی‌بودن نتایج، هر سه سال این کار تکرار شود.

• در همه خانم‌هایی که دیابت بارداری داشته‌اند توصیه می‌شود که هر سه سال از نظر ابتلا به دیابت غربالگری شوند.

• در همه افرادی که در آنها تشخیص پیش دیابت داده شده است توصیه می‌شود سالیانه آزمایش انجام شود.

 

 آزمایش‌های تشخیص دیابت نوع ۱، پیش دیابت و دیابت نوع ۲

آزمایش هموگلوبین اِی وان سی (Hb1AC) یا A1C: در این آزمایش خون، درصد قند خون متصل به هموگلوبین اندازه گرفته می‌شود و نشان‌دهنده متوسط قند خون طی دو تا سه ماه گذشته است. هموگلوبین، پروتئین مسئول حمل اکسیژن در گلبول‌های قرمز است. برای این آزمایش احتیاج به ناشتا بودن نیست.
هرچه میزان قند خون بالاتر باشد، قند بیشتری به هموگلوبین‌ها متصل می‌شود. اگر A1C در دو آزمایش مجزا برابر با ۶.۵ درصد یا بالاتر باشد، نشان‌دهنده ابتلا به دیابت است. A1C بین ۵.۷ و ۶.۴ نشان‌دهنده وجود پیش دیابت است. A1C کمتر از ۵.۷ طبیعی است.در صورت هم‌خوانی نداشتن نتایج A1C، دسترس نبودن آزمایش A1C یا وجود شرایطی که سبب خطا در این آزمایش می‌شود (مثل بارداری یا دارا بودن نوع نادری از هموگلوبین) پزشک ممکن است از آزمایش‌های زیر برای تشخیص دیابت استفاده کند:

آزمایش قند خون تصادفی: نمونه خون در یک زمان تصادفی گرفته می‌شود. قند خون تصادفی بدون توجه به آخرین وعده غذا اگر 200 mg/dL (معادل 11.1 mmol/L) یا بیشتر باشد، نشان‌دهنده وجود دیابت است.

آزمایش قند خون ناشتا: یک نمونه خون بعد از حداقل ۸ ساعت ناشتا بودن گرفته می‌شود. اگر قند خون ناشتا کمتر از 100 mg/dL (5.6 mmol/L) باشد طبیعی است. اگر قند خون ناشتا بین 100 تا 125 mg/dL (5.6 تا 6.9 mmol/L) باشد، فرد پیش دیابت دارد. قند خون ناشتای برابر با 126 mg/dL (7 mmol/L) یا بالاتر در دو آزمایش مجزا نشان‌دهنده وجود دیابت است.

آزمایش تحمل گلوکز خوراکی: برای انجام این آزمایش، فرد باید حداقل ۸ ساعت ناشتا باشد و قند خون ناشتا اندازه گرفته می‌شود. سپس یک محلول قندی نوشیده شده و میزان قند خون در فواصل مشخص تا دو ساعت اندازه گرفته می‌شود.
در این آزمایش اگر قند خون کمتر از 140 mg/dL (7.8 mmol/L) باشد طبیعی است. قند خون بین 140 تا 199 mg/dL (7.8 تا 11.0 mmol/L) نشان‌دهنده پیش دیابت بوده و اگر قند خون بعد از دو ساعت بیشتر از 200 mg/dL (11.1 mmol/L) باشد نشان‌دهنده دیابت است.
اگر شک به دیابت نوع ۱ وجود داشته باشد، نمونه ادرار فرد از نظر وجود ماده‌ای به نام کتون بررسی می‌شود. کتون وقتی تولید می‌شود که بدن به اندازه کافی انسولین نسازد و برای تولید انرژی از بافت عضلانی و چربی استفاده کند.
از آن‌جایی‌که سیستم ایمنی فرد مبتلا به دیابت نوع ۱، پروتئین‌های مخربی به نام آنتی‌بادی خودی (Autoantibody) علیه سلول‌های خودی ترشح می‌کند، معمولاً یک آزمایش دیگر نیز توسط پزشک برای بررسی وجود این آنتی بادی‌ها انجام می‌شود.

 

 آزمایش‌های تشخیص دیابت بارداری
عوامل خطرساز دیابت بارداری معمولاً در اوایل بارداری توسط پزشک ارزیابی می‌شود:

 • اگر احتمال ابتلا به دیابت بارداری بالا باشد در این صورت در اولین ویزیتِ بارداری آزمایش انجام می‌شود. مواردی که در آن احتمال بالا وجود دارد مثل: ابتلا به چاقی در شروع بارداری، ابتلا به دیابت بارداری در یکی از بارداری‌های قبلی یا ابتلای والدین، خواهر، برادر یا فرزند به دیابت.
• اگر احتمال ابتلا به دیابت بارداری متوسط است، معمولاً آزمایش غربالگری دیابت در سه ماهه دوم (اغلب بین هفته ۲۴ و ۲۸ بارداری) انجام می‌شود.

 

 برای غربالگری، آزمایش‌های زیر ممکن است توسط پزشک انجام شود:

آزمایش چالش گلوکز اولیه دیابت: در این آزمایش، یک ساعت پس از نوشیدن شربتِ گلوکز، میزان قند خون اندازه گرفته می‌شود. اگرچه می‌تواند در آزمایشگاه‌های مختلف متفاوت باشدِ، اما معمولاً در این آزمایش قند خون زیر 140 mg/dL (7.8 mmol/L) طبیعی در نظر گرفته می‌شود.
اگر قند خون بالاتر از این میزان باشد، احتمال ابتلا به دیابت بارداری بالاتر است ولی به معنی ابتلای حتمی نیست. برای مشخص‌شدن ابتلا به این بیماری، آزمایش دیگری توسط پزشک انجام می‌شود. 

آزمایش تحمل گلوکز ثانویه دیابت: در این آزمایش، در ابتدا قند خون ناشتا اندازه‌گیری می‌شود. سپس یک محلول قندی مثل محلول آزمایش اولیه نوشیده می‌شود با این تفاوت که غلظت قند این محلول بالاتر است و میزان قند خون به مدت ۳ ساعت و در فواصل یک‌ساعته اندازه گرفته می‌شود. اگر در حداقل ۲ مورد قند خون بالاتر از میزان طبیعی تعیین‌شده برای هر ساعت باشد، فرد مورد آزمایش، مبتلا به دیابت بارداری تشخیص داده می‌شود.

چه عواملی باعث ایجاد بیماری دیابت می شود؟

آشنایی با عوامل خطرساز دیابت

به عواملی که ممکن است باعث افزایش احتمال ابتلا به یک بیماری شوند عوامل خطرساز گفته می‌شود.
عوامل خطرساز بیماری دیابت به نوع دیابت بستگی دارد.

 

» عوامل خطرساز دیابت نوع ۱
با اینکه علت دقیق دیابت نوع ۱ مشخص نیست، عوامل خطرساز احتمالی آن عبارتند از:

 

سابقه خانوادگی: اگر یکی از والدین، خواهر یا برادر به دیابت نوع ۱ مبتلا باشد،‌ احتمال ابتلا به این بیماری افزایش می‌یابد.
عوامل محیطی: احتمالاً عواملی مثل ابتلا بیماری ویروسی در ابتلا به دیابت نوع ۱ نقش داشته باشند.
وجود سلول‌های مخرب سیستم ایمنی (آنتی بادی‌های خودی): گاهی اوقات بستگان افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ از نظر وجود آنتی بادی‌های خودی دیابت آزمایش می‌شوند. اگر فردی این آنتی بادی‌ها را داشته باشد، احتمال دیابت نوع ۱ در او افزایش می‌یابد ولی به این معنی نیست که همه افرادی که دارای آنتی بادی‌های خودی هستند به دیابت مبتلا می‌شوند.
کشور: در برخی از کشورها مثل فنلاند و سوئد احتمال ابتلا به دیابت نوع ۱ بالاتر است.

 

» عوامل خطرساز پیش دیابت و دیابت نوع ۲
محققان به درستی نمی‌دانند که چرا در برخی افراد پیش دیابت و دیابت نوع ۲ ایجاد شده و در برخی افراد ایجاد نمی‌شود. اما برخی عواملِ مشخص، احتمال ابتلا به آن‌ها را افزایش می‌دهند، از جمله:

وزن: هرچه بافت چربی بیشتر باشد، سلول‌ها بیشتر به انسولین مقاوم می‌شوند.
نداشتن تحرک: هر چقدر تحرک و فعالیت کمتر باشد، احتمال ابتلا افزایش می‌یابد. فعالیت بدنی باعث مصرف‌شدن گلوکز به عنوان انرژی، افزایش حساسیت سلول‌ها به انسولین و کنترل وزن می‌شود.
سابقه خانوادگی: اگر یکی از والدین، خواهر یا برادر به دیابت نوع ۲ مبتلا باشد احتمال ابتلا افزایش می‌یابد.
نژاد: در برخی از نژاد‌ها مثل آسیایی-آمریکایی، سرخ‌پوست-آمریکایی، سیاه‌پوست و افراد با تبار آمریکای لاتین‌ احتمال ابتلا بالاتر است با این که علت این موضوع مشخص نیست.
سن: با افزایش سن، احتمال ابتلا افزایش می‌یابد. این مسئله ممکن است به خاطر این باشد که افراد، با افزایش سن معمولاً کمتر ورزش می‌کنند، توده عضلانی در آنها از دست می‌رود و دچار افزایش وزن می‌شوند. البته ابتلا به دیابت نوع ۲ در میان کودکان، نوجوانان و جوانان نیز در حال افزایش است.
• دیابت بارداری: اگر فردی در زمان بارداری به دیابت باداری مبتلا شده باشد، احتمال بروز پیش دیابت و دیابت نوع ۲ در آینده بیشتر می‌شود. همچنین اگر فرزند به دنیا آمده بیشتر از ۴ کیلوگرم وزن داشته باشد احتمال ابتلای مادر افزایش می‌یابد.
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS): وجود سندرم تخمدان پلی‌کیستیک در زنان باعث افزایش احتمال ابتلا به دیابت می‌شود. این سندرم مشکل شایعی است که در آن زمان پریود نامنظم است و همچنین رویش بیش از حد مو در نواحی ناخواسته و چاقی وجود دارد.
• فشار خون بالا: فشار خون بالاتر از 140/90 mmHg با افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ در ارتباط است.
• میزان غیر طبیعی کلسترول و تری‌گلیسرید: اگر میزان کلسترول HDL یا کلسترول خوب، کم بوده یا میزان چربی دیگری در خون به نام تری‌گلیسرید بالا باشد، احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ افزایش می‌یابد.

 

» عوامل خطرساز دیابت بارداری
دیابت بارداری ممکن است در هر خانم بارداری ایجاد شود ولی در برخی زنان احتمال ابتلا بیشتر است.
سن: در زنان بالاتر از ۲۵ سال احتمال دیابت بارداری بیشتر است.
سابقه فرد یا خانواده او: در صورت وجود موارد زیر در سابقه فرد یا خانواده او، احتمال ابتلا به دیابت بارداری افزایش می‌یابد:
– پیش دیابت (که پیش‌زمینه دیابت ۲ است)
– ابتلای افراد نزدیک خانواده مثل والدین، خواهر یا برادر به دیابت نوع ۲
– وجود دیابت بارداری در یکی از بارداری‌های پیشین
– زایمان نوزاد بسیار سنگین‌وزن
– به دنیا آوردن جنین مرده با دلیل نامشخص
وزن: داشتن اضافه وزن پیش از بارداری باعث افزایش احتمال این بیماری می‌شود.
نژاد: در زنان از نژاد سیاه‌پوست، آمریکای لاتین‌تبار، سرخ‌پوست-آمریکایی یا آسیایی-آمریکایی احتمال ابتلا به دیابت بارداری بیشتر است.

پیشگیری از دیابت

پیشگیری از دیابت

دیابت نوع ۱ غیر قابل پیشگیری است. اما اقداماتی که در راستای داشتن سبک زندگی سالم در درمان پیش دیابت، دیابت نوع ۲ و دیابت بارداری کمک‌کننده است، می‌تواند در پیشگیری از آن‌ها نیز مفید باشد. این اقدامات عبارتند از:

مصرف غذاهای سالم: غذاهایی انتخاب کنید که چربی پایین و فیبر بالایی دارند. بر روی میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل متمرکز شوید و برای جلوگیری از یکنواخت‌شدن، به غذاها تنوع بدهید.

افزایش فعالیت بدنی: سعی کنید روزانه ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط مثل پیاده‌روی سریع، دوچرخه‌سواری و شنا انجام دهید. اگر نمی‌توانید فعالیت طولانی‌مدت را به صورت یک‌جا در برنامه خود بگنجانید، آن را در طول روز پخش کنید.

کاهش وزن اضافه: در صورت وجود اضافه وزن، کاهش حتی ۷ درصد از وزن بدن می‌تواند احتمال ابتلا به دیابت را کاهش دهد. برای مثال اگر ۱۰۰ کیلوگرم وزن دارید، سعی کنید ۷ کیلوگرم از وزن خود را کاهش دهید. با این‌حال کاهش وزن در دوران بارداری نباید انجام شود. با پزشک خود در مورد اینکه چقدر افزایش وزن در دوران بارداری طبیعی است مشورت کنید. برای نگه داشتن وزن در محدوده طبیعی، بر روی تغییرات پایدار در عادات غذایی و ورزشی متمرکز شوید. با یادآوری فواید کاهش وزن مثل افزایش سلامت قلب، انرژی و اعتماد به نفس، به خود انگیزه بدهید.

گاهی اوقات ممکن است از داروها نیز استفاده شود. داروهای خوراکی دیابت مثل متفورمین ممکن است باعث کاهش احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ شوند اما سبک زندگی سالم باز هم نقش اساسی دارد. آزمایش قند خون باید حداقل سالی یک‌بار انجام شود تا از عدم بروز دیابت نوع ۲ اطمینان حاصل شود.

لینک مقاله به زودی درج می شود | لینک مقاله به زودی درج می شود

لینک مقاله به زودی درج می شود | لینک مقاله به زودی درج می شود

لینک مقاله به زودی درج می شود | لینک مقاله به زودی درج می شود

لینک مقاله به زودی درج می شود | لینک مقاله به زودی درج می شود

ارکید لایف

ارکید لایف ارائه خدمات آموزشی و مشاوره ای خود را در سراسر کشور با کادری مجرب به صورت رایگان بلافاصله پس از شروع درمان توسط بیمار آغاز می کند.

ارکید لایف مجهز به مرکز تماس ۲۴ ساعته با کادری مجرب است، که به صورت شبانه‌روزی پاسخگوی سوالات و مشکلات بیماران مصرف کننده داروهای شرکت ارکیدفارمد است.

بیماری‌ها

ام اس

پسوریازیس

آرتریت روماتوئید

+ بیشتر

مقالات علمی

ام اس

پسوریازیس

آرتریت روماتوئید

+ بیشتر

ارکید لایف

ارکید لایف ارائه خدمات آموزشی و مشاوره ای خود را در سراسر کشور با کادری مجرب به صورت رایگان بلافاصله پس از شروع درمان توسط بیمار آغاز می کند.

ارکید لایف مجهز به مرکز تماس ۲۴ ساعته با کادری مجرب است، که به صورت شبانه‌روزی پاسخگوی سوالات و مشکلات بیماران مصرف کننده داروهای شرکت ارکیدفارمد است.